Treść zadania

Dlaczego w XVII w. – według Janusza Tazbira – zaczęto ograniczać tolerancję? (odpowiedz na podstawie tekstu źródłowego poniżej)

„(…) Ponoszący od 1648 roku klęski na wielu frontach katolicki naród szlachecki zaczyna szukać czynników sprawczych tych nieszczęść: znajduje je ni w wadliwym ustroju politycznym czy w braku odpowiednich przygotowań militarnych, ale we wrogu wewnętrznym, a więc w polskich protestantach. Szukano, jak to często bywa w momencie klęsk narodowych, „kozła ofiarnego”; najsłabsi mieli zapłacić za winy ogółu. Logiczną tego konsekwencją było wygnanie arian, oraz ograniczenie praw innych dysydentów. W drugiej połowie XVII stulecia liczba zborów kalwińskich na Litwie zmalała ze 140 do 51, świątyń braci czeskich zaś w Wielkopolsce z 15 do 9 (m.in. straciło znaczenie Leszno, zniszczone w 1656). W 1688r. sejm Rzeczpospolitej, idąc za przykładem Anglii, Niderlandów oraz krajów skandynawskich, zabronił porzucania panującego wyznania (w polskim przypadku katolicyzmu) pod karą banicji. W pięć lat później przedstawicielom innych konfesji zamknięto dostęp do stanu szlacheckiego”.
J. Tazbir, Reformacja w Polsce. Szkice o ludziach i doktrynie.