Treść zadania

zaneta112

Co było wcześniej?

Osiągnięcia Nowożytnej Europy i Polski.

na teraz ;)

Zadanie jest zamknięte. Autor zadania wybrał już najlepsze rozwiązanie lub straciło ono ważność.

Najlepsze rozwiązanie

  • 0 0

    Fundamentem nowożytnej Europy jest bez wątpienia kultura antyku. Współczesny człowiek zdaje się nie dostrzegać, jak wiele z dzisiejszych osiągnięć ma swoje źródła w starożytności, w szczególności w kulturze grecko-rzymskiej. Gdyby nie ekspansja tej kultury, jest wielce prawdopodobne, że większą część Europy zdominowałyby plemiona barbarzyńskie, a człowiek nowożytny w niczym nie przypominałby humanisty.
    Jednym z największych osiągnięć starożytnych Greków jest z pewnością filozofia. Oni to właśnie, jako pierwsi, "umiłowali mądrość", dzięki czemu możliwe stało się stopniowe odchodzenie od głęboko zakorzenionych, przyjmowanych bezkrytycznie tradycji wywodzących się z mitów. Dokładne i precyzyjne zdefiniowanie filozofii jest niemożliwe ze względu na zmiany jej zakresu dokonywanej na przełomie wieków, jej historia jest zaś tematem niezwykle obszernym, praktycznie każdy z wielkich filozofów starożytności stwarzał swoje własne teorie, dlatego też należałoby raczej skupić się na głównych założeniach poszczególnych doktryn, które leżą u podstaw nowożytnego rozumowania o otaczającym nas świecie.
    Rozważania filozoficzne starożytnych dotyczyły przede wszystkim istoty i struktury bytu, źródeł, narzędzi i prawomocności poznania, zasad wartościowania, sensu życia i sposobów jego godnego prowadzenia. W najpełniejszych koncepcjach filozoficznych starożytności (Platona oraz Arystotelesa) filozofia oznaczała całokształt wiedzy - zarówno o ideach (istocie wszelkich bytów), jak też o wszelkich konkretnych postaciach i przejawach samego bytu. Pierwszą szkołą filozoficzną była grupa jońskich filozofów przyrody, którzy przez swe zainteresowanie pochodzeniem świata jako pierwsi poruszyli wątki kosmologiczne (próbowali uzyskać odpowiedzi na pytanie, co jest zasadą - arche, - z której powstały rzeczy) i chociaż ich teorie (wymieniano między innymi bezkres, powietrze, ogień) w dzisiejszych czasach można uznać nawet za niedorzeczne, bez wątpienia przekroczyli oni pewną granicę a tym samym utorowali w pewien sposób drogę przyszłym pokoleniom. Szkoła ta rozwijała się głównie w Milecie (Tales (ochrzczony przez swych rodaków Ojcem Filozofii), Anaksymander, Anaksymenes) i Efezie (Heraklit). Następnie w centrum zainteresowań znalazł się człowiek i wspólnota ludzka (zmiana ta wiąże się z działalnością Sokratesa). Pytano wówczas o drogi do osobistego szczęścia oraz o miejsce człowieka w społeczności (epikureizm, stoicyzm), poszukiwano najlepszych form organizacji państwa i sposobów sprawowania władzy (sofiści). Epikurejczycy uznawali za cel życia indywidualne szczęście, a filozofię za środek służący do jego osiągnięcia, głosili teorię etyczną utożsamiającą życie szczęśliwe z życiem moralnym, a za warunek wystarczający do osiągnięcia szczęścia uważali brak cierpień. Najwybitniejszymi przedstawicielami tego nurtu byli Metrodor z Lampsakos, Hermachos z Mityleny, Zenon z Sydonu, Filodemos z Gadary oraz Lukrecjusz. Stoicy zaś przyjmowali, że szczęście daje człowiekowi tylko cnota, uniezależniająca go od wszelkich okoliczności oraz ucząca życia zgodnego z rozumem i naturą. Do szkoły stoików należeli m.in.: Chryzyp z Soloj, Seneka, Epiktet i Marek Aureliusz. Opisywanie założeń wszystkich doktryn starożytnej filozofii może być tematem osobnej pracy, warto jednak zwrócić jeszcze uwagę na empiryzm. Była to doktryna "oświecona", która podstawową rolę w poznaniu przypisuje doświadczeniu, umysł spychając na dalszy plan. Właściwie działający rozum miał za zadanie porządkować i wyciągać wnioski z pojedynczych zjawisk i przedmiotów. Doktryną przeciwstawną jest więc oparcie się na rozumie (racjonalizm). Grecka filozofia stała się wzorem dla późniejszych kultur, została rozpowszechniona przez Rzymian, którzy to nie stworzyli własnej myśli filozoficznej, nadali jedynie kierunkom greckim charakter bardziej praktyczny np. stoicka logika pomagała rzymskim prawnikom usystematyzować przepisy prawne.
    Wraz z rozwojem filozofii następował rozwój szeroko pojętej nauki - podstawowe i ogólnie przyjęte prawa i zasady zostały sformułowane właśnie przez starożytnych. Nie sposób wymienić ich wszystkich, podobnie jak nie sposób przeolbrzymić ich roli i wpływu na następne pokolenia. Doskonałym przykładem mogą być słowa holenderskiego matematyka, Van der Waerdena: "Dzieła Newtona nie można zrozumieć bez znajomości nauki antycznej. Newton nie tworzył w próżni. Bez zadziwiającej pracy Ptolemeusza, który uzupełnił i zakończył astronomię antyczną, nie była by możliwa Astronomia nova Keplera, a więc i mechanika Newtona. Bez przekrojów stożkowych Apoloniusza, które Newton znał dogłębnie, jest równie nie do pomyślenia rozwinięcie przezeń prawa grawitacji. A rachunek całkowy Newtona można pojąć jedynie jako kontynuację wyznaczania pól i objętości przez Archimedesa. Historia mechaniki jako nauki ścisłej rozpoczyna się Archimedesa prawami dźwigni, prawami hydrostatyki i wyznaczaniem środka masy. Krótko mówiąc, wszystkie osiągnięcia matematyki, mechaniki i astronomii, które zbiegają się w dziele Newtona, biorą swój początek w Grecji". Newton nie jest jedynym przykładem roli, jaką odegrała nauka starożytna w czasach nowożytnych. Warto tu wspomnieć chociażby o pierwszych teoriach astronomicznych sformułowanych przez Leukipposa, Demokryta czy Epikura; optyce, hipotezach planetarnych czy geografii Ptolemuesza; geometrii Euklidesa czy geografii Eratostenesa.
    Kolejną bardzo ważną spuścizną kultury grecko-rzymskiej jest sztuka. Sam termin "sztuka" był w starożytności pojmowany inaczej niż dziś. Był on raczej rozumiany technicznie, nie artystycznie, aczkolwiek obejmował wszystkie te dziedziny, co obecnie, za wyjątkiem literatury, uważanej raczej za rzecz natchnienia, a nie umiejętności. Sztuka starożytna ma ogromne znaczenie dla kultury nowożytnej, ponieważ motywy pochodzące z antyku powracają nieustannie w mijających okresach. Warto jednak zdać sobie sprawę, że ani sztuka grecka, ani rzymska, ani już tym bardziej grecko-rzymska nie jest spójna. Na przestrzeni stuleci ulegała one różnym modyfikacjom, przez co np. rzeźba okresu archaicznego, która hołdowała zasadzie frontalności i symetrii będzie zupełnie inna niż ta pochodząca z czasów klasycystycznych, w których to zaś realizowała cielesny ideał piękna w kompozycjach, zmierzających do oddania ruchu. Bez wątpienia jednak cała dziedzina rzeźbiarstwa będzie miała wielkie znaczenie dla późniejszych epok. Starożytni stworzyli zasadę proporcji (Polikletowy "Doryforos"). Do najwybitniejszych rzeźbiarzy starożytności można również zaliczyć Fidiasza (brązowe posągi Ateny), Myron ("Dyskobol"), Praksyteles ("Hermes z małym Dionizosem") czy Lizy, twórca nowego kanonu smukłego ciała ludzkiego. W okresie hellenistycznym rzeźba grecka została przejęta przez Rzym, który kontynuował tradycje greckie, a co więcej na masową skalę tworzył kopie greckich dzieł, dzięki czemu możemy część z nich podziwiać po dziś dzień. Rzeźba grecka tworzyła często jedną całość z architekturą, która była dla nich również dziedziną sztuki i posiadała wartości artystyczne. Grecy są uważani za twórców jej podstaw (od nich wywodzą się porządki architektoniczne - dorycki, joński i koryncki). Rzym rozwijał je wnosząc nowe konstrukcje (sklepienia - termy Karakalli, kopuła - Panteon. W odróżnieniu od Greków Rzymian fascynowały jednak dużo bardziej osiągnięcia techniczne. Mieli oni umysły bardziej ścisłe, praktyczne, co objawiało się np. w budowie akweduktów, mostów i wspaniałe drogi, które istnieją po dziś dzień. Wznosili niespotykane w Grecji budowle - łuki triumfalne, bazyliki, termy. Znali cegłę i beton - wynalazek zapomniany na setki lat. To w Rzymie powstało hypokaustum - centralne ogrzewanie działające na zasadzie ciepłego powietrza. Nie znaczy to oczywiście, że Rzymianie interesowali się tylko i wyłącznie budowlami praktycznymi - często można zaobserwować zarówno niezwykłą funkcjonalność, jak i przepych (amfiteatry, świątynie, bazyliki czy mauzolea).
    Każda dziedzina sztuki czerpie ze wzorców starożytnych - Grecy byli mistrzami ceramiki, którą z kolei łączyli z malarstwem. Podobnie jak przy rzeźbie, i w tej kwestii kontynuatorami stali się Rzymianie.
    Jedną z ważniejszych gałęzi sztuki starożytnej jest literatura. W tym wypadku, podobnie jak w filozofii, chcąc przekazać pełny obraz jej zmienności w poszczególnych okresach czy opisać twórczość jej najważniejszych przedstawicieli, można by z powodzeniem napisać nie jedną książkę. Należy więc skoncentrować się raczej na jej najważniejszych cechach, które są obecne również w kulturze nowożytnej. Cechy te nie ograniczają się oczywiści jedynie do literatury, są obecne w całej sztuce antyku. Najważniejszą z nich jest antropocentryzm - człowiek stał się celem i ośrodkiem wszechświata. Starożytni posiadali przekonanie, że dobro i piękno stanowią jedności, wierzyli w siłę ludzkiego rozumu i możliwość zbudowania harmonijnego obrazu świata. W literaturze antycznej wyraźna jest również skłonność do uogólniania indywidualnych obserwacji, nadawania im charakteru uniwersalnego. Cała literatura tamtej epoki jest dla późniejszych pisarzy swoistym zbiorem wątków, fabuł, postaci, archetypów czy toposów. Starożytni stworzyli podstawowe rodzaje literackie - lirykę, epikę i dramat, oraz wiele gatunków - elegie (Solon, Kallinos, Kallimach, Tibullus czy Owidiusz), ody (Alkajos, Safona, Anakreont, Owidiusz, Horacy), epigramaty (za ich twórcę uważa się Symonidesa z Keos), erotyki, sielanki, epopeje, romanse i wiele innych. Część z nich przetrwałą w niezmienionej formie, część przeszła proces ewolucji, jeszcze inne odeszły w zapomnienie.
    Jakże ważnym osiągnięciem Greków było powstanie teatru - forma wystawianych sztuk i ich kształt był modyfikowany przez stulecia, jednak jego konwencje stanowią podstawę europejskiej tradycji teatralnej i są do dziś źródłem inspiracji twórczości teatralnej.
    Innym bardzo istotnym "wynalazkiem" starożytnych były igrzyska olimpijskie. Początki igrzysk nie są znane i są owiane legendą. Pierwszy opis znajduje się w Iliadzie Homera, ale i on wspomina, że jest to tradycja jeszcze dawniejsza. Powtarzały się one w niezmiennym cyklu 4-letnim i trwały przez 1168 lat - od 776 p.n.e. do prawdopodobnie 393 n.e., w którym to cesarz rzymski Teodozjusz I Wielki zakazał organizowania igrzysk olimpijskich, dopatrując się w nich kultywowania zwyczajów pogańskich. Idea igrzysk olimpijskich została wskrzeszona dopiero w końcu XIX w.
    Jednakże dziedzictwo antyczne to nie tylko sztuka i filozofia. Najważniejszym chyba spadkiem, jaki zawdzięczamy zarówno Grekom, jak i Rzymianom są stworzone i rozwinięte przez nich ustroje polityczne. Najważniejszym jest z pewnością demokracja. Najkrócej rzecze ujmując najwyższą władzą tegoż ustroju było zgromadzenie wszystkich wolnych obywateli miasta, z prawem zabierania głosu i proponowania ustaw a poprzez wprowadzenie losowania urzędów, wynagradzania obywateli za sprawowanie funkcji publiczne umożliwiające udział w rządach warstwie ubogiej ludności stał się ten system fundamentem dla wszystkich późniejszych demokracji świata. Został on oczywiście zmodyfikowany, często zupełnie niepotrzebnie i wręcz ze szkodą, jednakże zdaniem wielu jest to najlepszy ustrój, jaki udało się człowiekowi stworzyć. Demokratyczne Ateny były również republiką - poszczególne kompetencje zostały przydzielone poszczególnym organom powoływanych na określony czas, w wyborach pośrednich lub bezpośrednich. Republika w czasach nowożytnych współistniała między innymi z monarchią.
    Starożytny Rzym i w tym wypadku czerpał z doświadczenia greckiego. Z czasem jednak Republika Rzymska przeobraziła się w Cesarstwo Rzymskie. Za autora tych że zmian uważa się Oktawian Augusta. Czysto formalnie nie zmieniał ustroju państwa, jednakże senat przyznał mu zupełnie nowe uprawnienie i określił jego wyjątkową pozycję w państwie. Od tamtej wszyscy kolejni następcy zostawali cesarzami. W nowożytności wiele państw stawało się cesarstwami, chociażby Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego.
    Rzymianom zawdzięczamy jednak coś o wiele ważniejszego niż tytuł cesarza. Mianowicie prawo rzymskie. Stało się ono podstawą kodeksów prawych państw Europy, zarówno średniowiecznej, jak i nowożytnej. Najstarszym kodeksem prawnym jest Prawo XII Tablic wyryte w brązie w połowie V w. p.n.e. Była to pierwsza kodyfikacja prawa dokonana na żądanie plebejuszy, kodeks ten zawierał prawo cywilne i karne. Wdawanie się w jego szczegóły jest bezsensowne, ponieważ mało który z jego przepisów doczekał się w niezmienionej formie kontynuacji w kodeksach nowożytnych, istotna jest jednak sama idea spisania praw. Wiele zasad prawnych powstałych w starożytnym Rzymie funkcjonuje w obecnym prawodawstwie, np. lex retro non agit (prawo nie może działać wstecz), ignorantio iuris nocet (nieznajomość prawa nie chroni przed skutkami), czy dura lex sed lex (twarde prawo, ale prawo). Inną innowacją wprowadzoną przez Rzymian było powstanie obowiązującej procedury sądowej, która stała się oparciem dla późniejszych urzędów sądowniczych. Pod wpływem prawa rozwinęła się sztuka wymowy sądowniczej i adwokackiej oraz jakże obfita literatura prawnicza, chociażby opisy kazusów.
    Bardzo istotną spuścizną dla kultury nowożytnej wywodzącym się bezpośrednio z Rzymu jest łacina. Jest to najważniejszy język italskiej rodziny języków indoeuropejskich, będąca podstawą wielu języków narodowych. W nowożytności w nim pisane były najważniejsze teksy, każdy człowiek wykształcony musiał biegle się nim posługiwać.
    Roli dziedzictwa kultury antycznej grecko-rzymskiej dla nowożytnej Europy nie sposób chyba przecenić. Człowiekowi nowożytnemu wydaje się, że jest twórcą wielu teorii zmieniających patrzenie na świat. Jednak ile z nich można by było stworzyć bez odwołania się do kultury antyku? Z pewnością niewiele. Osiągnięcia Greków i Rzymian, począwszy on greckiej filozofii a skończywszy na weneckiej numeracji domów, nie tylko zmieniły, co niezmiernie ułatwiły egzystencję ludziom nowożytnym. Dzięki spadkowi odziedziczonemu po starożytnych człowiek współczesny jest tym, kim jest.

    Po zmianie systemu, od 1989 r. Polska nie dokonała oczekiwanego przez społeczeństwo skoku cywilizacyjnego. Obecny poziom wynika z naturalnego upływu czasu i rozwoju techniki w Świecie, która dociera pod "strzechy". Gdyby nadal był PRL poziom życia milionów Polaków nie odbiegałby od obecnego. Tak samo byłyby dostępne: komputery, telewizory LCD, telefony komórkowe, samochody itp. Niech Wam nie wmawiają, że to sukces transformacji. Przybyło tylko milionerów. Zmarnowano 20 lat na różne przepychanki polityczne, zamiast wziąć się za budowę potęgi gospodarczej Państwa. Ćmiono Polaków jedynie słusznym tzw. "planem Balcerowicza", a Kraje w których takiego planu nie mieli osiągnęły znacznie lepsze wyniki w tym czasie od Polski. Przez te 20 lat byli zajęci rozkradaniem majątku Polaków. Zmuszono miliony młodych ludzi do emigracji za chlebem, którzy pracują na rozwój gospodarczy innych Państw zamiast Polski. Jest problem z wybudowaniem rocznie kilku kilometrów autostrad. Ani jednej elektrowni atomowej nie zbudowano. Zamiast zbudować, to zburzyli zawansowaną w 70% elektrownię w Żarnowcu. W Warszawie zbudowano jedną stację metra. Po Polsce jeżdżą brudne zdezelowane pociągi. W Polsce faktycznie niczego nie produkuje się, a co najwyżej montuje z gotowych elementów. Budownictwo mieszkaniowe leży na łopatkach. Miliony ludzi pracują za 1000 zł/mc, emeryci otrzymują po 700 zł/mc emerytury. Dzieci chodzą głodne do szkoły. A ceny rosną bez opamiętania. Ludzie nadal ogrzewają domy brudnym węglem lub chrustem zbieranym w lesie bo ich na gaz nie stać. "Sukcesem" tych lat jest wątpliwa moc PLN. Zakup F-16. Udział Polski w wojnie w Iraku. Przynależność do NATO. Wejście do UE. Rozpętanie wojny z Rosją. Przyzwolenie na zainstalowanie za friko TARCZY. A to co najważniejsze. Czyli przyspieszenia rozwoju gospodarczego Kraju nie osiągnięto.

    Katostrofa narodowa przyjdzie za 10 lat kiedy nie będzie odpowiedniej reprodukcji narodu. Jedyne co przez 20 lat urosło to liczba urzędników.
    Warszawa jest miejscem katastrofy komunikacyjnej. Przez 20 lat "stworzyliśmy" bilion złotych długu. Stworzyliśmy machinę biurokratyczną zdolną zabić wszelką ludzką inicjatywę. Nikt nie policzył strat wyemigrowania najcenniejszych ludzi.
    Niemcy w 15 lat po wojnie byli już potęgą gospodarczą. Polska po 89r. startowała z,o wiele wyższego poziomu cywilizacyjnego niż Niemcy po II wojnie światowej.

Rozwiązania

Podobne zadania

Olciaak I rozbiór Polski Przedmiot: Historia / Gimnazjum 1 rozwiązanie autor: Olciaak 15.4.2010 (16:57)
tynka udział polaków w walkch na zachodzie europy Przedmiot: Historia / Gimnazjum 1 rozwiązanie autor: tynka 21.4.2010 (19:40)
love095 1. Czasy saskie- jaki był stan gospodarczy i polityczny Polski? 2. Królowie Przedmiot: Historia / Gimnazjum 1 rozwiązanie autor: love095 28.4.2010 (20:50)
senna13119 Trzeci rozbiór polski pilne na jutro pliss Przedmiot: Historia / Gimnazjum 4 rozwiązania autor: senna13119 29.4.2010 (16:15)
jakub1995 przyczyny 1 rozbioru polski Przedmiot: Historia / Gimnazjum 3 rozwiązania autor: jakub1995 6.5.2010 (15:11)

Podobne materiały

Przydatność 50% Polski problem globalizacji Europy

Polski problem globalizacji Europy Globalizacja jest zespołem procesów, które współorganizują współczesny świat. Swoistej „implozji świata” towarzyszy eksplozja niektórych kultur, instytucji i sposobów życia. Globalizacja jest pojęciem dyskursu na temat zmiany społecznej. Służy do opisu zjawisk zachodzących współcześnie zarówno na poziomie systemu społecznego...

Przydatność 70% Polski problem globalizacji Europy

Polski problem globalizacji Europy Globalizacja jest zespołem procesów, które współorganizują współczesny świat. Swoistej „implozji świata” towarzyszy eksplozja niektórych kultur, instytucji i sposobów życia. Globalizacja jest pojęciem dyskursu na temat zmiany społecznej. Służy do opisu zjawisk zachodzących współcześnie zarówno na poziomie systemu społecznego...

Przydatność 50% Główne Władze Polski i Europy

W załączniku mieszczą się Prezydenci i Premierzy najwarzniejszych wg. mnie krajów w Europie (przynajmniej zamieściłam te które miałam na spr.) Oraz ważniejsze partie polityczne w polsce jak i ich przewodniczący.

Przydatność 50% Położenie geologiczne Polski i Europy.

1 Europa jest bardzo zróżnicowanym kontynentem, na jej terenie występują struktury z wszystkich okresów geologicznych. Takie zróżnicowanie nazywa się mozaiką geologiczną. Na terenie Europy występują zarówno struktury fałdowe jak i alpejskie. 2 Polska leży na granicy geologicznej Europy w strefie Teisseyne’a Torqueista (TT). 3 Polska leży na granicy trzech dużych...

Przydatność 65% Znaczenie bitwy warszawskiej dla Polski i Europy

Bitwa warszawska uznana została za osiemnastą decydującą bitwę w dziejach świata przez swoje znaczenie dla kultury, wiedzy, religii i politycznego rozwoju ludzkości. Walczące w niej cywilizacje były zdecydowanie odmienne, a ich cele i metody ze sobą sprzeczne. Gdyby Piłsudski i Weygand nie zdołali powstrzymać triumfalnego pochodu armii sowieckiej, to klęski doznałoby zarówno...

0 odpowiada - 0 ogląda - 2 rozwiązań

Dodaj zadanie

Zobacz więcej opcji