Treść zadania

Rozwiązania

• 

  0 0

  Dyta 5.6.2010 (22:48)

  Przyczyny powstania:
  wydarzenia piętnastolecia istnienia Królestwa Polskiego - zawiedzione nadzieje na pełną niepodległość; nie wywiązanie się Aleksandra I z obietnic powiększenia Królestwa o dawne ziemie polskie; nie przestrzeganie konstytucji i nie tolerowanie liberalnej opozycji (Kaliszanów);
  wybuch rewolucji w Paryżu (rewolucja lipcowa 1830) - obalenie dynastii Burbonów we Francji;
  walka o niepodległość w Belgii - walka o obalenie panowania holenderskiego;
  pogłoski o zbrojnej interwencji Mikołaja I, w ramach Świętego Przymierza (Rosja, Austria, Prusy), we Francji i Belgii - w marszu na zachód miały wziąć udział również pułki polskie - co było niezgodne z konstytucją;
  zagrożenie aresztowaniem członków sprzysiężenia podchorążych Piotra Wysockiego przyspieszyło decyzję o wybuchu powstania.
  
  Przebieg:
  noc listopadowa - 29 listopada 1830 r. wybuchło powstanie;
  cywile zaatakowali Belweder, jednak nie osiągnęli celu, ponieważ wielki książę Konstanty ocalał i uciekł z Warszawy;
  podchorążowie podpalili browar na Solcu;
  maszerując podchorążowie spotkali się z wrogim milczeniem bogatej ludności Warszawy, natomiast uboga ludność poparła powstanie i zdobyła Arsenał i miasto. Arystokracja zwołała posiedzenie Rady Administracyjnej i wydała odezwę nawołującą do spokoju, jednocześnie podjęła rozmowy z Konstantym;
  spiskowcy w odpowiedzi zawiązali 1 grudnia Towarzystwo Patriotyczne (przywódcą został Joachim Lelewel), Towarzystwo miało charakter rewolucyjny, żądało: zaprzestania rozmów z Rosją i liberalizacji (wolności w życiu społecznym);
  pod naciskiem Towarzystwa Rada Administracyjna utworzyła i powołała Rząd Tymczasowy na czele z Czartoryskim, w którego skład wszedł także Lelewel (nowy rząd miał podobny program jak Rada Administracyjna);
  tymczasem 5 grudnia ogłoszona została dyktatura gen. Józefa Chłopickiego, doświadczonego dowódcy z armii napoleońskiej (przeciwnik powstania, dążył do ugody z Mikołajem I), nakazał rozbroić lud warszawski;
  18 grudnia, ku wściekłości Chłopickiego, sejm uznał powstanie za narodowe, ponieważ Mikołaj I zażądał bezwarunkowej kapitulacji (Mikołaj I chciał wykorzystać powstanie jako pretekst zlikwidowania autonomii królestwa);
  25 stycznia 1831 r. sejm, pod naciskiem Towarzystwa Patriotycznego i ulicy, zdetronizował Mikołaja I, co było przekreśleniem nadziei na ugodę z carem;
  sejm wybrał, na miejsce Chłopiockiego, nowego naczelnego wodza, człowieka o marnych zdolnościach wojskowych - Michała Radziwiłła;
  w lutym rozpoczęła się wojna polsko-rosyjska: Rosja - 130 tys. żołnierzy (dowódca feldmarszałek Iwan Dybicz, od czerwca dowództwo przejął Paskiewicz), Polska - 50 tyś. żołnierzy;
  pierwsze zwycięstwo odniesione pod Stoczkiem przez Józefa Dwernickiego;
  bitwa pod Grochowem - obie armie poniosły w niej ciężkie straty; gen. Chłopicki został ranny, a jego miejsce zajął gen. Jan Skrzynecki;
  przy boku Skrzyneckiego znalazł się talent wojskowy - gen. Ignacy Prądzyński, który opracował plan kontrofensywy, jednak z winy Skrzyneckiego, który okazał się wodzem całkowicie nieudolnym i pozbawionym wiary w zwycięstwo, plany te nie zostały zrealizowane. Tak więc w początkach kwietnia Skrzynecki zahamował dobrze rozwijającą się ofensywę na Siedlce, gdy armii polskiej udało się zaskoczyć i pobić Rosjan pod Wawrem i Iganiami;
  klęska pod Ostrołęką - przez niezdecydowanie i nieudolność Skrzyneckiego można było zniszczyć resztki sił Dybicza, gdyż stracił on ponad 40 tyś. ludzi, a dodatkowo jego szeregi dziesiątkowała cholera;
  zmarłego w czerwcu na cholerę Dybicza zastąpił gen. Iwan Paskiewicz, który przeprawił się przez Wisłę i podszedł Warszawę od zachodu, przy całkowitej bezczynności Skrzyneckiego;
  11 sierpnia Skrzyneckiego pozbawiono dowództwa - nowym wodzem został gen. H. Dembiński;
  tymczasem w Warszawie lud był niezadowolony, nastroje te wykorzystało Towarzystwo Patriotyczne - 15 sierpnia wybuchły zamieszki, lud zamordował kilku generałów i szpiegów Nowosilcowa;
  rząd stracił panowanie nad stolicą, wtedy władzę w swe ręce ujął gen. Jan Krukowiecki; Krukowiecki stłumił rozruchy i surowo ukarał ich uczestników;
  armia gen. Paskiewicza zbliżała się do Warszawy; 6 września Rosjanie rozpoczęli szturm na Wolę, która została zdobyta ;
  8 września stolica skapitulowała;
  trwały jeszcze poszczególne punkty oporu, a najdłużej (do 21 października 1831) bronił się Zamość;
  
  Skutki powstania:
  -nastanie ciężkiej ery Paskiewicza, który to 22 listopada 1831 wydał z rozkazu cesarza Mikołaja I postanowienie unieważniające "na zawsze" wszystkie uchwały i rozporządzenia "Rządu Rewolucyjnego"
  -statut organiczny (ograniczenie autonomii Królestwa Polskiego, np. zakaz posiadania przez króla armii);
  -represje wobec uczestników powstania (zsyłki na Sybir, konfiskaty majątków powstańców);
  zlikwidowanie Uniwersytetu Warszawskiego
  -kulturalne: likwidacja polskiego szkolnictwa wyższego, obniżenie jakości szkolnictwa średniego, spadek ilości szkół elementarnych, wprowadzenie języka rosyjskiego jako dodatkowego do szkół średnich.
  - demograficzne: interwencyjna armia rosyjska przywlokła ze sobą epidemię cholery, dziesiątkującą ludność Królestwa, w wyniku powstania około 11 tysięcy osób opuściło kraj (zobacz: Wielka Emigracja ), w następnych latach sporą ilość mężczyzn z Królestwa wcielono do armii rosyjskiej.
  -W ramach represji do specjalnych batalionów tzw. kanonistów Armii Imperium Rosyjskiego wcielono dzieci polskie

  Dodawanie komentarzy zablokowane - Zgłoś nadużycie