Treść zadania

Polityczne wybory Niemiec w czasie I wojny światowej.
Materiały źródłowe:
1.Nota o wypowiedzeniu wojny, doręczona ministrowi spraw zagranicznych Rosji Sergiejowi Sazononowi, przez ambasadora Niemiec w St. Petersburgu, Fredricha Pourtalesa, 1. VIII .1914 r.

Rząd cesarski czynił wysiłki od początków kryzysu, aby doprowadzić go do pokojowego rozwiązania. Idąc na spotkanie życzeniu, które wyraził Jego Cesarska Mość cesarz Rosji, Najjaśniejszy Pan cesarz Niemiec w porozumieniu z Anglią starał się pilnie odegrać rolę pośrednika pomiędzy gabinetami Wiednia i Petersburga, kiedy Rosja, nie czekając na wyniki, przystąpiła do mobilizacji całości swych sił zbrojnych lądowych i morskich. W konsekwencji tego zagrażającego przedsięwzięcia, nie uzasadnionego przez żadne posunięcie militarne ze strony Niemiec, Cesarstwo Niemieckie stanęło w obliczu poważnego, grożącego niebezpieczeństwa. Gdyby rząd cesarski zaniedbał środków dla odwrócenia tego niebezpieczeństwa, naraziłby bezpieczeństwo i nawet istnienie Niemiec. W rezultacie Rząd Niemiecki widział się zmuszonym zwrócić się do Rządu Jego Cesarskiej Mości cesarza Wszechrosji nalegając, aby zaniechano powyższych aktów militarnych. Wobec tego, że Rosja odmówiła zadośćuczynienia tej prośbie i zamanifestowała przez tę odmowę, że jej akcja militarna jest skierowana przeciwko Niemcom, mam zaszczyt na polecenie mojego rządu zakomunikować Waszej Ekscelencji, co następuje:
Jego Cesarska Mość Cesarz, mój dostojny władca, w imieniu Cesarstwa przyjmując wyzwanie uważa siebie w stanie wojny z Rosją.

2. Oświadczenie kanclerza Rzeszy, Theobalda Bethmanna Hollwega, złożone w sejmie Rzeszy, w sprawie pogwałcenia przez Niemcy neutralności Luksemburga i Belgii, z 4 Vm 1914 r.

Nasze wojsko obsadziło Luksemburg i weszło na terytorium belgijskie2. Rząd francuski wprawdzie oświadczył w Brukseli, że chce szanować neutralność Belgii, dopóki przeciwnik będzie ją szanował. Wiedzieliśmy jednak, że Francja była gotowa do wkroczenia do Belgii. Francja mogła czekać, my nie. Atak Francji na nasze skrzydło nad dolnym Renem mógł był wypaść dla nas katastrofalnie. Byliśmy przeto zmuszeni przejść do porządku dziennego nad słusznym protestem rządu luksemburskiego i belgijskiego.
Krzywdę, jaką przez to wyrządziliśmy, z powrotem naprawimy, skoro nasz cel wojenny zostanie osiągnięty. Kto jest tak zagrożony jak my i walczy o najwyższe dobro, ten nie może myśleć o czym innym, jak tylko o tym, jak by sobie drogę utorować.
'
3. Memoriał szefa sztabu admiralicji niemieckiej, admirała Henninga von Holtzendorffa, do szefa sztabu generalnego, marszałka Paula von Hindenburga, w sprawie stosowania nieograniczonej wojny łodziami podwodnymi, z 22 XII 1916 r.

Wojnę trzeba rozstrzygnąć przed jesienią 1917 roku, jeśli nie ma się ona zakończyć ogólnym wyczerpaniem wszystkich jej uczestników, a tym samym dla nas fatalnie. Spośród naszych przeciwników Włochy i Francja są tak mocno wstrząśnięte w swych podstawach gospodarczych, że podtrzymuje je jedynie energia i żywotność Anglii. Jeśli się nam powiedzie skręcić kark Anglii, wówczas wojna będzie natychmiast rozstrzygnięta na naszą korzyść. Słabym punktem Anglii jest sprawa tonażu, który dowozi Wielkiej Brytanii środki niezbędne do życia i konieczne dla przemysłu wojennego, jako też zabezpiecza kredyty za granicą. [...]


V.

Nieograniczona wojna łodziami podwodnymi spowoduje dalej odpadnięcie zaopatrzenia z Danii i Holandii i co za tym idzie brak tłuszczów, gdyż 1/3 dowozu masła do Anglii pochodzi z Danii, cały zaś dowóz margaryny z Holandii. Ponadto nieograniczona wojna łodziami podwodnymi zaostrzy w Anglii brak rudy i drzewa przez zagrożenie ich wwozu ze Skandynawii i przez równoczesne ostre wystąpienie przeciw dowozowi rudy z Hiszpanii. Tym samym zmniejszy się bezpośrednio transport węgla, gdyż nie będzie
potrzebnego do tego drzewa, poza tym zmaleje przemysł żelazny i stalowy, jako też zależny od nich wyrób amunicji. Wreszcie znajdziemy od tak dawna upragnioną sposobność skutecznego wystąpienia przeciw dowozowi amunicji z krajów neutralnych, przez co ułatwimy wojsku jego zadanie. [...]


VI.

Zapowiedź nieograniczonej wojny łodziami podwodnymi postawi ponownie rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki wobec pytania, czy ma wysnuć wnioski ze stanowiska zajętego wobec walki lodziarni podwodnymi, czy też nie. Jestem zdania, że wojna z Ameryką jest doniosłym zdarzeniem, iż wszystko należy zrobić, aby jej uniknąć. Ale obawa przed zerwaniem nie może według mego przekonania doprowadzić do tego, byśmy mieli ulęknąć się w rozstrzygającej chwili użycia broni, która nam przyobiecuje zwycięstwo. [...]


VII.

Od tego czasu, kiedy w jesieni 1916 roku uznałem chwilę za odpowiednią do wystąpienia przeciw Anglii, położenie stało się dla nas korzystniejsze. Wynik zbiorów światowych w połączeniu z dotychczasowym oddziaływaniem wojny na Anglię nasuwa nam raz jeszcze sposobność przechylenia rozstrzygnięcia na naszą korzyść przed nowymi zbiorami światowymi. Jeśli nie wykorzystamy tej wedle ludzkich obliczeń ostatniej sposobności, wówczas nie ma innej ewentualności jak tylko wojna na wzajemne wyczerpanie. Takiej wojny nie uda się nam zakończyć bez uszczerbku dla naszej przyszłości mocarstwowej.
Dla rozwinięcia we właściwym czasie potrzebnej działalności trzeba rozpocząć
nieograniczoną wojnę łodziami podwodnymi najpóźniej l lutego. Proszę Waszą Ekscelencję o wypowiedzenie się, czy położenie wojskowe na kontynencie, szczególnie ze względu na państwa, pozostające jeszcze w neutralności, dozwoli na dotrzymanie tego terminu. Dla powzięcia niezbędnych przygotowań potrzebuję trzech tygodni czasu.
Podp.
v. Holtzendorff.