Treść zadania

Patron

Adam Mickiewicz - obraz olejny H. Hermanowicz, 1966 r.

ADAM MICKIEWICZ - PATRON PSP NR 28 W RADOMIU

W RODZICIELSKIM DOMU
O zaszczytne miano miejsca urodzenia wieszcza ubiegają się Zaosie i Nowogródek. Rodzinna legenda głosi jednak, że Adam - który przyszedł na świat w noc wigilijną - urodził się w karczmie, w połowie drogi między tymi miejscowościami.

KŁOPOTY Z KALIGRAFIĄ
Poeta wspominał: "W dzieciństwie czułem wstręt do pisania. Uczono nas wtedy kreślić litery na deszczułce. Matka mi raz powiedziała: piszesz jak, kura grzebie". Później zdarzało się Mickiewiczowi prosić przyjaciół o przepisywanie rękopisów na czysto.
Dzieciństwo zachowało się w pamięci Adama jako okres "sielsko-anielskiego" szczęścia.
W maju 1812 roku, gdy Adam nie miał jeszcze 14 lat w życie sennego miasteczka - Nowogródka - wraz z wielką armią Napoleona wkroczyła historia. Z Napoleonem poeta zawsze wiązał nadzieje na wyzwolenie uciskanych narodów.
Młody Mickiewicz uczył się w sześcioklasowej szkole prowadzonej przez dominikanów - Adam był najzdolniejszym uczniem. Po ukończeniu nowogródzkiej szkoły zgłosił się wraz z kolegą, Janem Czeczotem, do Wileńskiego Instytutu Medycznego. Z nieznanych przyczyn nie został przyjęty, postanowił więc zdawać na uniwersytet.

NAUKA I ZABAWA
"Był on podówczas dość przystojny, z czarnym okiem, z długimi, ciemnymi włosami i łagodnym uśmiechem na ustach. Często zamyślony i rozmarzony. Wzbudzał ogólną sympatię". Tak opisał Mickiewicza jeden z wileńskich studentów, kolegów poety.
Studia uniwersyteckie (1815) Mickiewicz rozpoczął na wydziale fizyko-matematycznym, dopiero na drugim roku mógł się poświęcić wybranym przez siebie naukom filologicznym.
Jako student trzeciego roku wraz z grupą kolegów założył Tajne Towarzystwo Filomatów. W tym gronie Adam czytał swoje pierwsze utwory. W 1819 roku poeta został skierowany do powiatowej szkoły w Kownie, gdzie pracował jako nauczyciel. Pewnego dnia zawitał do Tuhanowicz, tam mieszkał jego przyjaciel. prawdopodobnie wtedy zobaczył pierwszy raz swą wielką miłość - Marylę Wereszczakównę.
Po powrocie do Kowna, w styczniu 1812 roku Mickiewicz zaczął pisać "Romantyczność". Mocą swojego talentu poeta uczynił okolice Nowogródka zaczarowaną krainą poezji. Ogromne wrażenie zrobiło na nim malownicze jezioro Świteź. W tym okresie powstała również IV część Dziadów.
Wiosną 1822 wydał pierwszy tomik poezji - poetycki Manifest głoszący wyższość prawdy serca nad oschłym rozumem.
Akcja większości ballad rozgrywa się w konkretnych miejscach, które poeta odwiedził (w Rucie, Cyrynie, nad brzegami Świtezi). W lutym 1823 roku wprowadza do II części Dziadów kilka poprawek.
W tym samym okresie co Dziady powstaje pierwsza w polskiej literaturze powieść poetycka "Grażyna" (1823).

W WIĘZIENIU
Wigilię 1823 roku Mickiewicz jak zwykle spędza w Wilnie, w gronie przyjaciół. Tym razem świąteczny wieczór zastał ich w... więzieniu. Dramatyczne wydarzenia z tego okresu przedstawił poeta w III części Dziadów.
Po półrocznym pobycie w więzieniu Mickiewicz zostaje zwolniony za poręczeniem Joachima Lelewela. Rok po aresztowaniu otrzymuje nakaz opuszczenia Wilna i udania się do wyznaczonego miejsca w głębi Rosji. Zostaje skierowany do pracy w gimnazjum w Odessie. Przebywa także w Petersburgu.

ŻYCIE ORIENTALNE
Przez pięć lat poeta przebywa w państwie carów. W 1826 roku ukazują się "Sonety Krymskie" - zapis orientalnej podróży, w której poeta czuje się samotny, pisze o swej tęsknocie wygnańca.
W Moskwie poznaje Puszkina - pisarza rosyjskiego. W tym okresie powstaje kolejny utwór wieszcza "Konrad Wallenrod" (1828).

ROMANTYCZNA WĘDRÓWKA
W 1829 roku Mickiewicz wyjeżdża z Rosji. Rozpoczął podróż po Szwajcarii, odwiedził również Włochy i Niemcy. W towarzystwie Krasińskiego zdobywał alpejskie szczyty.
W tym okresie powstał jeden z najbardziej wstrząsających wierszy Mickiewicz "Do matki Polki"- tragiczna wizja pozbawionego nadziei na zwycięstwo męczeństwa Polaków.
O wybuchu powstania styczniowego dowiaduje się w Rzymie (1830). Postanawia wyjechać do Paryża. Do Królestwa nie udaje mu się przedostać. W marcu 1832 roku przyjeżdża do Drezna - tu właśnie powstaje III część dziadów oraz "Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego".

NA PARYSKIM BRUKU
Wiosną 1832 roku przybywa do Paryża. Spotyka tu Juliusza Słowackiego. Rozpoczyna pracę nad "Panem Tadeuszem". Pisanie poematu przynosi mu wiele radości, a grono najbliższych przyjaciół z uwagą śledzi rozwój utworu. W 1834 roku zostaje wydany "Pan Tadeusz".
Mickiewicz bierze ślub z Celiną Szymanowską - w 1835 roku urodziła się córka poety Maria (Mickiewicz powitał narodziny dziecka z ogromną radością, pieszczotliwie nazywa córkę Misią).
W 1836 roku rodzi się syn Władysław, Mickiewicz otrzymuje posadę profesora literatury łacińskiej w Lozannie. powstają wiersze zwane lirykami lozańskimi.
W 1840 roku urodziła się druga córka, Helena. Mickiewicz powraca do Paryża i obejmuje katedrę literatur słowiańskich w College de France. Nominacja Mickiewicza na tak prestiżowe stanowisko była ogromnym sukcesem polskiej emigracji.
Mickiewicz w czasie wykładów prawie nie korzysta z notatek, porywając audytorium bezpośredniością i swobodą. Tekst jego paryskich prelekcji został później opublikowany.
W 1845 roku Mickiewicz wyjeżdża do Szwajcarii do przebywającego tam Towiańskiego - przyjaciela poety.

WÓDZ I PROROK
Licząc na wojnę między Austrią a Włochami Adam Mickiewicz rozpoczął w 1848 roku Tworzenie legionu polskiego. Przybył do Rzymu i starał się o audiencję u papieża Piusa IX. Był przekonany, że jego błogosławieństwo ułatwi tworzenie legionu.
W 1848 poeta wyjeżdża z Rzymu do Paryża, gdzie obejmuje redakcję pisma la Tribune des Peuples (Trybuna Ludów). Pierwszy numer redagowanego przez Mickiewicza dziennika ukazał się 15 marca 1849 roku.
W 1850 roku rodzina Mickiewiczów powiększa się o szóste dziecko. Poeta traci posadę.

OSTATNIA PODRÓŻ
W 1855 roku Mickiewicz przyjeżdża do Konstantynopola, gdzie tworzono polskie formacje wojskowe. Głównym celem podróży poety było zażegnanie konfliktu między dwoma organizatorami pułków polskich w Turcji.
Była to ostatnia podróż poety - Adam Mickiewicz umiera 26 listopada 1855 roku.

Od chwili narodzin Mickiewicza minęło ponad dwieście lat, nie pojawił się żaden poeta, który mógłby odebrać mu miano największego z największych. Potęga jego dzieł sprawia, że ważny staje się również każdy szczegół biografii, każde miejsce, w którym "cząstkę swej duszy zostawił".
W 1890 roku prochy Mickiewicza zostały uroczyście przewiezione z paryskiego cmentarza Montmorency do krypty na Wawelu.

Portrety naszego patrona - Adama Mickiewicza znajdują w różnych miejscach szkoły:

gabinet dyrektora
pracownia języka polskiego
świetlica