Treść zadania

Najlepsze rozwiązanie

• 

  0 0

  mira31130 9.5.2010 (08:41)

  1.II. Wiosna Ludów na ziemiach polskich 1848-1849.
  
  22 lutego 1848 roku sygnał do europejskiego wystąpienia przyszedł z Francji. W tym dniu bowiem miał się odbyć zapowiadany wcześniej kolejny antyrządowy bankiet. Premier Guizot nie wyraził jednak zgody na jego odbycie i to niemal w ostatniej chwili. Na tą odmowę Paryż w odpowiedzi pokrył się barykadami. Dwa dni później, tj. 24 lutego proklamowano we Francji republikę. 26 lutego kilku emigrantów polskich przebywających w Paryżu, na czele z generałem Józefem Dwernickim, przybyło do paryskiego ratusza, by przypomnieć o sprawie polskiej. Kiedy wybuchły rewolucje w Prusach i w Austrii liczne rzesze Polaków udały się tam, walcząc po stronie manifestantów, gdyż uznali oni, iż jedynie tą drogą uda się odzyskać niepodległość.
  
  Zabór pruski.
  
  20 marca rozpoczęła się Wiosna Ludów w Wielkopolsce. W tym dniu bowiem miała miejsce demonstracja polskich i niemieckich mieszkańców Poznania. Po jej zakończeniu władze wyraziły zgodę na powołanie delegacji, która miała zawieźć do Berlina - do króla adres z polskimi postulatami. W międzyczasie Polacy powołali w Poznaniu Komitet Narodowy, który miał reprezentować interesy Polaków wobec władz pruskich. W jego skład wszedł nawet jeden chłop - Jan Palacz. 24 marca władze pruskie wydały dekret, na mocy którego miała zostać przywrócona w pełni polska administracja, utworzona gwardia narodowa, a wojska pruskie miały zostać wysłane do koszar. Strona polska interpretowała te postulaty, jako zgodę na przywrócenie autonomii. Dlatego też niemal wszędzie powstawały lokalne komitety polskie oraz zrzucano orły pruskie. Taka pokojowa rewolucja była możliwa w zaborze pruskim ze względu na dość ciężka wtedy sytuację w Niemczech i w samych Prusach, gdzie nasilała się fala rewolucyjna. Komitet Narodowy, który przekształcił się w Centralny, nawiązał kontakty ze swym pruskim odpowiednikiem. Niemcy poznańscy poprali starania Polaków o uniezależnienie Poznańskiego od Berlina. 23 marca król pruski przyjął na audiencji polską delegację, wyrażając słownie zgodę na jej żądania. Oczywiście nie było to jednoznaczne z wypełnieniem tych żądań w praktyce. Ciężka sytuacja zmusiła go do tego, ale na razie tylko chwilowo. W pierwszych dniach kwietnia 1848 roku zebrał się sejm prowincjonalny poznański, który miał przesądzić o tym, czy Wielkopolska przyłączy się do Związku niemieckiego. Wygrała ostatecznie opcja niezależności. Władze pruskie grały na zwłokę. Jednocześnie przekonywały, iż tworzone przez Polaków siły zbrojne tylko szkodzą. Organizacja polskich sił zbrojnych rozpoczęła się 22 marca, kiedy przybył do Poznania Ludwik Mierosławski. Stał się on ich głównym organizatorem. Do Berlina pojechał także książę Adam Czartoryski, licząc n rozmowy z pruskim królem. Generał Ignacy Prądzyński przygotowywał plan wojny z Rosją. Powstałe zbrojne oddziały polskie miały wziąć udział, według ich koncepcji, w walkach u boku armii pruskiej z Rosją. Początkowo jednak król nie mógł przystąpić do zdecydowanego rozprawienia się z Polakami. Zajęty był w tym czasie rewolucją w Niemczach, która była znacznie groźniejsza od wydarzeń w Poznańskim. Dlatego też swoim komisarzem w Poznaniu mianował generała Wilhelma Willisen'a, uchodzącego za sprzyjającego Polakom. Zaproponował on autonomię w zamian za rozbrojenie wojsk (liczyły one wtedy około 7 tysięcy). 11 kwietnia tegoż roku doszło do zawarcia ugody w Jarosławiu. Komisarz królewski wyraził zgodę na pozostawienie pod bronią czterech obozów polskich, liczących łącznie około 3 tysięcy. Jednak było to tak naprawdę tylko przygotowanie strony pruskiej do zbrojnej konfrontacji. Do wojny z Prusami Polacy nie byli przygotowani. Liczyli oni na konflikt zbrojny z Rosją u boku swego sojusznika - czyli Prus. Walka polsko-pruska rozpoczęła się 29 kwietnia, kiedy to Prusy zaatakowały obóz w Księżu i rozproszyły powstańców. Naczelnym wodzem został niemal natychmiast mianowany Ludwik Mierosławski. Odniósł on początkowo dwa zwycięstwa, pod Miłosławiem i Sokołowem. Jednak wielu oficerów nie chciało się dalej bić. Prusy wycofały się także z obietnic dotyczących autonomii Poznańskiego. Klęska Polaków była już przesądzona. Jeszcze mniej sukcesów odniósł zryw Polaków na Pomorzu i w Prusach Zachodnich, choć jego początki były dość imponujące. L. Mierosławski planował nawet początkowo przenieść tam działania zbrojne. Niestety podobnie, jak akcja w Poznańskim, wszelkie działania zakończyły się klęska. W wyborach do sejmu pruskiego, jakie odbyły się na wiosnę 1848 roku zostało wybranych 5 polskich posłów z Pomorza. Na czele polskiej grupy stanął ziemianin i dziennikarz Ignacy Łyskowski. Jednak należy zdać sobie sprawę z tego, iż kapitulacja wojsk Ludwika Mierosławskiego zamknęła epokę wojen powstańczych w zaborze pruskim. Teraz praca z walki zbrojnej przeszła na tory walki - a właściwie pracy legalnej nad podniesieniem poziomu cywilizacyjnego ziem i ich mieszkańców. Dlatego też już w 1848 roku powstała Liga Polska, na czele której stanął August Cieszkowski. Organizacja ta wzywała polskie elity narodowe do pracy wśród ludzi w celu podniesienia jego poziomu życia i świadomości narodowej. Została ona jednak rozwiązana przez władze pruskie w 1850 roku.
  
  Galicja.
  
  Wydarzenia w Galicji przebiegały podobnie jak w zaborze pruskim. Na wieść o demonstracjach we Wiedniu, rozpoczęły się demonstracje w Krakowie i Lwowie. Młodzież krakowska udała się pod mury więzienia św. Michała, z żądaniem wypuszczenia więźniów politycznych, w tym między innymi dawnych powstańców krakowskich. Ich postulaty zostały spełnione. 28 marca tegoż roku powstał komitet oraz zaczęto organizować gwardię narodową. Do zamieszek doszło także we Lwowie. Urzędujący wówczas gubernator Franz von Stadion, obiecał wysłać manifest demonstrantów do Wiednia. Domagano się w nim między innymi: polonizacji służb cywilnych i szkół oraz wprowadzenia gwarancji dla obywateli. Warto także zauważyć, iż adres lwowski nie kwestionował w swej treści legalności rządów austriackich w Galicji. 26 kwietnia liczna delegacja z Lwowa, wbrew Stadionowi, udała się do Wiednia z adresem. Przyłączyli się do nich także niektórzy krakowianie. Adres ten zawierał dokładnie 13 punktów. Wprowadzono do niego - zapewne pod wpływem emigracji - postulat powołania wojska narodowego oraz rządu pod nazwą Komitet Narodowy. Delegacją tą kierował książę Jerzy Lubomirski. Cesarz przyjął ową delegację dość życzliwie i obiecał odpowiedzieć na wszystkie postulaty zawarte w adresie, poprzez swoich ministrów. Faktycznie udała się tylko polonizacja szkolnictwa i administracji. W tym samym czasie, kiedy w Wiedniu przebywała delegacja polska, liberałowie lwowscy powołali do życia Radę Narodową, na czele z Janem Dobrzańskim, Aleksandrem Fredrą oraz Franciszkiem Smolką. 23 kwietnia Rada ta wezwała ziemian do jednoczesnego darowania pańszczyzny. Apel na nią był bardzo nikły, bowiem nie gwarantowała ona żadnego odszkodowania. Mimo tego ową sytuacje postanowił wykorzystać gubernator austriacki - von Stadion. Ogłosił on zniesienie pańszczyzny z dniem 15 maja tegoż roku. W przeciwieństwie do zniesienia pańszczyzny, planowanego przez Radę Narodową, projekt Stadiona opracowany i ogłoszony bez porozumienia z Wiedniem, zakładał odszkodowanie na koszt rządu. Chłopi mieli otrzymać na własność ziemię, którą użytkowali. Nie musieli za nią płacić żadnych odszkodowań. Za zniesienie powinności feudalnych odszkodowania na rzecz właścicieli ziemskich, czyli szlachty, miały zapłacić władze rządowe. Wiedeń potwierdził ten patent, ze wsteczną datą - 17 kwietnia 1848 roku. Przegrana została zatem walka polska o pozyskanie chłopów.
  
  W 1848 roku miały jeszcze miejsce wydarzenie, które nazywa się wypadkami krakowskimi. W końcu kwietnia doszło do starć wojska austriackiego z gwardia narodową w Krakowie. Austriacy musieli się wycofać na Zamek Królewski na Wawelu, skąd poczęli ostrzeliwania miasta. 27 kwietnia Castiglione przyjął jednak kapitulacje miasta. Komitet Narodowy opuścił miasto, część działaczy udała się na emigracje, mieszkańcy Krakowa wydali broń, a gwardia narodowa została rozwiązana. Jednak walki dalej trwały we Lwowie, choć także i one zakończyły się porażką. Analogicznie jak w Prusach, także w czerwcu 1848 roku w Austrii odbyły się wybory do parlamentu ogólnopaństwowego. Weszło do niego cześć wybranych Polaków. Latem 1848 roku gubernatorem Galicji został Wacław Zaleski. Był to pewien przełom, bowiem był on pierwszym Polakiem, piastującym ten urząd. Dzięki jego działalności w miastach galicyjskich wprowadzono samorząd oraz rozszerzono polonizację administracji i szkolnictwa. Jego zastępca została hrabia Agenor Gołuchowski. Jednak mimo tego zbliżała się pacyfikacja Lwowa. 15 października cesarz wydał odezwę - " Do moich ludów", w której wzywał pod cesarskie sztandary, nawołując do pomocy. W samym Lwowie - dowódca garnizonu generał Wilhelm Hammerstein, dążył do jak najszybszego rozgromienia gwardii. 2 listopada 1848 roku wydał on rozkaz bombardowania miasta. Gwardia narodowa okazała się zbyt słaba, by móc się przeciwstawić. W rezultacie została ona rozwiązana, a ponadto wprowadzono zakaz wydawania pism rewolucyjnych, wydalono wszystkich emigrantów oraz zlikwidowano wszelkie kluby polskie i komitety.
  
  2.Podstawową przyczyną wybuchu powstania w zaborze pruskim była germanizacja. Prusacy robili wszystko, aby wykorzenić polskość. Tymczasem, dzięki pracy organicznej, coraz większa była świadomość narodowa uwłaszczonych chłopów. W Wielkopolsce utworzono 20 marca 1848 r. Komitet Narodowy z udziałem M. Mielżyńskiego i G. Potworowskiego, który uzyskał od Prus zgodę na mianowanie polskich urzędników, język polski jako urzędowy i korpus wojskowy. W Galicji natomiast 19 marca, dwa dni od utworzenia Komitetu Narodowego w Krakowie, we Lwowie demokraci powołali Lwowską Radę Narodową, a 22 kwietnia uwłaszczono chłopów.
  Wiosna Ludów doprowadziła na ziemiach polskich do pełnego uwłaszczenia chłopów na terenach zaboru pruskiego i austriackiego, dzięki czemu mogła się rozwijać m.in. gospodarka. Polski naród ożywił się na tle kulturalno-narodowym. Pojawiła się polska prasa np. „Dziennik Górnośląski”. Także w sejmie można było spotkać Polaków. Działalność Ligi Polskiej i „Koła Polskiego” była przykładem dla innych patriotów, iż można brać czynny udział w rządach „swoim” państwem. Ksiądz Józef Szafranek domagał się równouprawnienia języka polskiego w życiu publicznym na Górnym Śląsku. Generalnie Wiosna Ludów potwierdziła wyższość pracy organicznej nad powstaniami. Dowiodła, że spiski nie dadzą niepodległości.
  Adam Mickiewicz, nasz wieszcz narodowy, również uczestniczył w Wiośnie Ludów. Utworzył Legion Polski w Rzymie i był redaktorem „Trybuny Ludów”. Adam Czartoryski dążył zawzięcie do powstania wojska polskiego w Państwie Kościelnym.

  Dodawanie komentarzy zablokowane - Zgłoś nadużycie