Treść zadania

Rozwiązania

• 

  0 1

  Konto usunięte, 9.10.2010 (22:05)

  U ptaków rozmnażanie się jest procesem bardzo interesującym, złożonym z kilku podstawowych etapów, do których należą:
  
  1. w okresie godowym:
  
  •poszukiwanie płci przeciwnej;
  •zaloty (zachowania godowe);
  •połączenie w pary;
  •budowanie gniazda;
  2. w okresie lęgowym (okresie gniazdowania):
  
  •złożenie jaj oraz wysiadywanie ich;
  •opieka nad wyklutymi pisklętami.
  Po wejściu w okres godowy i po znalezieniu odpowiedniego partnera ptaki podejmują zachowania godowe (które są u nich wysoko rozwinięte), by po połączeniu się w pary móc przystąpić do rozrodu. Ptaki mogą połączyć się w parę raz na całe życie, czyli być monogamiczne, jak to jest np. u gołębi. Spotkać można także gatunki poligamiczne, kiedy to samiec znajduje kilka partnerek, postępuje tak np. głuszec, bądź też gatunki poliandryczne, w przypadku którym to samica znajduje kilku partnerów, jak to czyni np. kukułka.
  Pośród ptaków zazwyczaj jest tak, że samce i samice znacznie się od siebie różnią. Ponieważ to samce zabiegają o względy samiczek, muszą się wyróżniać (np. wspaniałym ubarwieniem, długością ogona, kształtem dzioba), tak, aby spośród innych kandydatów to właśnie sobą zainteresować wybrankę. Dodatkowo samiec wabi samiczkę wykonując specyficzne ruchy, czy śpiewając. Cały ten rytuał ma udowodnić samicy, że jest on zdrowy i ma możliwość dać jej silne potomstwo.
  
  U ptaków dymorfizm płciowy zaznacza się również w budowie układu rozrodczego. Samice mają zredukowany prawy jajnik oraz jajowód (funkcjonują tylko lewe), co zmniejsza ich masę ciała, a to pomocne przy utrzymywaniu się w powietrzu podczas latania. Tymczasem u samców analogiczne narządy (jądra oraz nasieniowody) pozostają parzyste (chociaż mogą ulegać uwstecznieniu w okresie pozagodowym). U obu płci występuje tzw. kloaka, czyli wspólne ujście trzech układów: rozrodczego, pokarmowego oraz wydalniczego.
  
  Wszystkie gatunki ptaków (bez żadnego wyjątku) należą do zwierząt jajorodnych. Po zapłodnieniu, które zachodzi w jajowodzie, komórka jajowa otaczana jest osłonkami: najpierw białkową, a następnie pergaminową oraz ochraniającą ją cienką, ale twardą wapienną skorupką.
  
  Ptaki należą do owodniowców, co oznacza, że zarodek otoczony jest błonami płodowymi: omocznią (zbierającą szkodliwe produkty z przemiany materii), owodnią (otaczającą zarodek, amortyzując go i zapewniając środowisko wodne) oraz kosmówką (chroniącą przed czynnikami zewnętrznymi oraz uczestniczącą w wymianie gazowej).
  
  Ptasie jajo zawiera w sobie wiele substancji odżywczych, które tworzą żółtko (kula żółtkowa), posiadające małą, matową, białawą plamkę - tarczkę zarodkową. Żółtko złożone jest z dwóch warstw: żółtka białego oraz żółtka żółtego. W trakcie rozwoju tarczka zarodkowa dzieli się, przekształcając w zarodek, któremu jako pokarm służy żółte żółtko. Kula żółtkowa jest elastycznie przytwierdzona za pomocą tzw. skrętek (sznurów gęstego białka) do powłoki pergaminowej, przez co jest utrzymywana w położeniu środkowym nawet w przypadku obracania jaja. Oddziałujące na jaja podczas inkubacji ciepło powoduje przemianę tarczki zarodkowej w embrion. Ciekawe jest, że na brzuchu wysiadujących jaja ptaków występuje fragment silnie ukrwionej, nagiej skóry, tzw. plama lęgowa, która przykładana jest do jaj, stanowiąc dla nich wspaniały grzejnik.
  
  Jeśli chodzi o wygląd jaj, to zarówno ich kształt, jak i kolor, mogą być różne, co zależy od poszczególnego gatunku. Przykładowo, u ptaków składających jaja w gniazdach umieszczonych dziuplach, przeważnie są one okrągłe, ponieważ ten kształt jest najlepszy do dobrego ułożenia ich na dnie dziupli. Tymczasem jaja ptaków wysiadujących je na półkach skalnych, cechują się stożkowym kształtem, który zapobiega ich stoczeniu się (mogą się tylko ewentualnie poturlać się na małej przestrzeni). Jeśli chodzi o kolor jaj, to bardzo rzadko są one białe w całości. Często zdarzają się jaja nakrapiane lub plamiste, które dzięki temu są lepiej zamaskowane, zlewając się z podłożem, czy gałęziami drzew.
  
  Poszczególne gatunki ptaków różnią się również ilością wysiadywanych jaj. Zazwyczaj, jeśli są one narażone na większe niebezpieczeństwo (np. są łatwiej dostępne dla drapieżnika), jest ich wtedy więcej, jak jest w przypadku ptaków gniazdujących na ziemi. Tymczasem, jeśli gniazdo umieszczone jest w miejscu trudno dostępnym, np. na skałach, to często składane jest tylko pojedyncze jajo.
  
  Ciekawym zjawiskiem jest pasożytnictwo lęgowe, kiedy jaja podrzucane są do gniazda ptaków innego gatunku, by zostały tam wysiedziane, a następnie pochodzące z tych jaj pisklęta wykarmione przez "rodziców zastępczych". Postępują tak np. u kukułki.
  
  Gatunki ptaków różnią się również budowaniem gniazd. Niektóre jaja składane są bezpośrednio na podłożu, lecz zdecydowana większość ochraniana jest poprzez budowę gniazda. Zadziwiający jest instynkt ptasi, z jakim konstruują gniazdo. Może być ono zwykłym zagłębieniem wykopanym w glebie (u nandu), czy też misterną konstrukcją z połączonych liści (u krawczyka cejlońskiego), czy z jaskrów i sitowia (u perkoza).
  
  W odpowiednim czasie z jaj wykluwają się pisklęta. Używają do tego specjalnego zęba wieńczącego dziób, który przebija skorupę, tzw. zęba jajowego (zanika po jakimś czasie). Pisklęta również różnią się pomiędzy sobą. Niektóre wykluwają się okryte puchem, sprawnie się poruszają, są samodzielne - to zagniazdowniki (np. kaczki, łabędzie), inne są nagie, niedołężne i wymagają nadal opieki rodziców - to gniazdowniki (np. wróble, gołębie). Wśród ptaków bardzo często pojawiają się tzw. pomocnicy lęgowi, czyli młode z zeszłego roku, które pomagają rodzicom przy budowie gniazda, inkubacji, a później karmieniu piskląt.
  

  Dodawanie komentarzy zablokowane - Zgłoś nadużycie